Tập Thơ Đau Thương Hàn Mặc Tử

VOH - Thơ Hàn Mặc Tử sẽ mang đến những cung bậc cảm xúc khác nhau trong cuộc đời, từ say đắm, mộng mơ, lãng mạn, thanh cao đến đầy bi thương, dang dở.

Những bài thơ Hàn Mặc Tử hay nhất

Trong làng Thơ mới, Hàn Mặc Tử là thi sĩ có diện mạo thơ vô cùng phong phú, sáng tạo và đầy bí ẩn. Bên cạnh những vần thơ điên, thơ say, thơ siêu thực là một giọng thơ trữ tình, đằm thắm, thể hiện tình yêu cuộc sống tha thiết, khao khát tình yêu đến cháy bỏng.

Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên.

Vườn ai mướt quá, xanh như ngọc

Lá trúc che ngang mặt chữ điền.

Gió theo lối gió, mây đường mây,

Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay...

Thuyền ai đậu bến sông trăng đó,

Mơ khách đường xa, khách đường xa,

Áo em trắng quá nhìn không ra...

Trong làn nắng ửng: khói mơ tan,

Đôi mái nhà tranh lấm tấm vàng.

Trên giàn thiên lý. Bóng xuân sang.

- Ngày mai trong đám xuân xanh ấy,

Có kẻ theo chồng bỏ cuộc chơi...

Tiếng ca vắt vẻo lưng chừng núi,

Thầm thì với ai ngồi dưới trúc,

Khách xa gặp lúc mùa xuân chín,

Lòng trí bâng khuâng sực nhớ làng:

- “Chị ấy, năm nay còn gánh thóc

Dọc bờ sông trắng nắng chang chang?”

Bao giờ mặt nhựt tan thành máu,

Lòng thương chưa đã, mến chưa bưa...

Sao bông phượng nở trong màu huyết,

Nhỏ xuống lòng tôi những giọt châu?

Đây phút thiêng liêng đã khởi đầu:

Trời mơ trong cảnh thực huyền mơ!

Trăng sao đắm đuối trong sương nhạt,

Ai hãy làm thinh chớ nói nhiều,

Và để xem trời giải nghĩa yêu...

Hàng thông lấp loáng đứng trong im,

Hư thực làm sao phân biệt được!

Cả trời say nhuộm một màu trăng,

Không một tiếng gì nghe động chạm,

Từ nay trong gió - trong mây gió,

Lời thảm thương rền khắp nẻo mơ.

Đầy lệ, đầy thương, đầy tuyệt vọng.

Gió sầu vô hạn nuối trong cây...

Trăng! Trăng! Trăng! Là Trăng, Trăng Trăng!

Không bán đoàn viên, ước hẹn hò...

Không, Không, Không! Tôi chẳng bán hồn Trăng.

Tôi giả đò chơi, anh tưởng rằng

Trăng Vàng Trăng Ngọc bán sao đang.

Trăng! Trăng! Trăng! Là Trăng, Trăng, Trăng!

Trăng sáng trăng sáng khắp mọi nơi

Tôi đang cầu nguyện cho trăng tôi

Tôi lần cho trăng một tràng chuỗi

Trăng mới là Trăng của Rạng Ngời

Trăng! Trăng! Trăng! Là Trăng, Trăng, Trăng!

Mưa ngoài hiên lạnh ẩn dáng Hằng

Đêm rất riêng mình - Một cõi quên!

Tôi trả cho tôi những ngại ngần

Trả người - đây nhé những phân vân

Ngoài ấy người vui với bụi trần.

Cơn gió lập đông buốt lạnh lùng

Lặng nghe - Tôi nhé, nghe tôi khóc

Hiện hữu mà chi? Chỉ nghẹn lòng.

Vội vàng chi lắm nhạn lưng mây?

Chầm chậm cho mình giữ mối giây!

Về đến thần kinh khoan nghĩ đã,

Chỉ một lòng son muốn giải bày.

Này nhạn, ta còn quên chút nữa:

Trăng là một đề tài được Hàn Mặc Tử khai thác nhiều nhất. Hình tượng trăng trong thơ Hàn Mặc Tử không chỉ đơn thuần là một vật thể tự nhiên mà còn là biểu tượng cho nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau của con người.

Có thể nói, trăng trong thơ Hàn Mặc Tử vẫn luôn mang một ý nghĩa tượng hình sâu sắc, tạo nên một chất thơ rất lạ lùng, độc đáo.

Tìm con trăng lạc ngoài bờ bến kia

Dò xem ý tứ ban khuya tôi liều...

Và tràn ngập cả những ngày xa xôi

Không trào nước mắt không thê thảm

Tôi doạ không gian rủa tới cùng

Tôi giết thời gian trong nắm tay

Cất tiếng cười giòn xao động vùng mây

Tôi nhập hồn tôi trong khúc hát

Để nghe tiếng nhạc nghê thường trổi

Vườn tiên sáng láng như lòng người thương

Gió tiễn đưa ta tới nguyệt thiềm

Lâng lâng mây khói quyện trăng đêm

Sáng trưng sáng cả vùng tiên động

Nàng Trăng! Hãy mớm xuống hồn ta

Sức nóng trong hơi của ngọc ngà

Ta buồn với liễu bên hồ ngẩn ngơ

Yêu đương, rót nước để chờ trăng lên

Bóng Hằng trong chén nằm nghiêng

Lả lơi, tắm mát, làm duyên gợi tình

Lòng ta khát miếng chung tình từ lâu

Uống đi cho bớt cái sầu mênh mang

Có ai nuốt cả bóng nàng Tiên Nga

Cả lòng ta vô số gái hồng nhan;

Cho mây lặng lờ, cho nước ngất ngây,

Cho vì sao rụng xuống mái rừng say.

Suối gì trong trắng vẫn đồng trinh.

Dịp cười như tiếng vỡ pha lê...

Một mai tôi chết bên khe ngọc tuyền.

Chắp tay tôi lạy cả miền không gian.

Mộng còn lưởng vưởng bến xa mơ...

Tiếng gà gáy rụng trăng đầu hạ,

Tôi hoảng hồn lên, giận sững sờ!

Không ngờ gió mát phăng phăng bay về.

Bông thơm hội ý bên lề chờ mong.

Bởi chưng huyền ảo còn lồng hương lên.

Không ai chạm tới mà đền sao đang.

Nàng xa xa lắm, ơi nàng Trăng ơi!

Cho bay lên hí hửng với ngàn khơi

Ngồi bên sông Ngân giặt lụa chơi

Nước hóa thành trăng, trăng ra nước

Người trăng ăn vận toàn trăng cả

Ta hẵng đưa tay choàng trăng đã

Trăng vướng lên cành lên mái tóc cô ơi,

Hãy đứng yên tôi gỡ cho rồi cô đi

Trăng tan ra bọt lấy gì tôi thương

Thảy đều nao nức khóc nường vu quy

Gió rít tầng cao trăng ngả ngửa

Vỡ tan thành vũng đọng vàng khô

Bóng nguyệt leo song sờ sẫm gối,

Buồn giúp công danh dế dạo đàn.

Lãng tử ơi! Mi là tên hành khất

May không chết lạnh trước lầu mỹ nhân

Mà bốn mùa trăng mặc vải trăng.

Không ai chết cả sao lòng buồn như tang?

Hàm răng ngà ngọc, hàm răng đa tình

Lãng tử ơi! Mi là tên hành khất

May không hộc máu chết rồi còn đâu.

Làm sao giết được người trong mộng

Để trả thù duyên kiếp phũ phàng?

Gió say lướt mướt trong màu sáng,

Đang khi mầu nhiệm phủ ban đêm,

- Rơi tự thượng tầng không khí xuống -

Tiếng vang nhè nhẹ dội vào tim.

Ngấm ngầm trao đổi những ân tình,

Để bóng trời khuya bớt giật mình.

Hương khói ở đâu ngoài xứ mộng,

Ánh trăng mỏng quá không che nổi

Những nét buồn buồn tơ liễu rủ;

Không gian dầy đặc toàn trăng cả:

Tôi cũng trăng mà nàng cũng trăng.

Mỗi ảnh mỗi hình thêm phiếu diễu,

Nàng xa tôi quá nói nghe chăng?

Ta nhớ mình xa thương đứt ruột!

Gió làm nên tội buổi chia phôi!

Lòng ta tản khắp bốn phương trời

Muôn ánh sao ngời chói thẳng băng

Muôn sợi hương trầm bay bối rối

Muôn vàn thần thánh sống cao sang.

Giây phút ôi chao nguồn cực lạc

Miệng lưỡi khô khan, hết cả thèm.

Nhắc chuyện yêu đương ở dưới cầu

Người ta cười nói đến nhân duyên

Gặp gỡ bên đường cũng thản nhiên?

Đêm trước ta ngồi dưới bãi trông

Con trăng mắc cỡ sau cành thông

Buồn buồn ta muốn về, trăng hỏi:

Quên cả hổ ngươi, cả thẹn thuồng

Đứng rũ trước thềm nghe ngóng mãi

Ta lẫy tình nương, rủa biệt ly!

Hàn Mặc Tử - thi sĩ tài hoa bạc mệnh

Hàn Mặc Tử tên thật là Nguyễn Trọng Trí, sinh ngày 22/9/1912 tại làng Lệ Mỹ, hiện thuộc thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình. Ngay từ khi còn rất trẻ, Hàn Mặc Tử đã bộc lộ một tài năng thi ca phi thường. Năm 16 tuổi, ông bắt đầu sáng tác thơ và nhanh chóng nổi tiếng trên thi đàn với bài thơ đầu tay "Vội vàng chi lắm", họa vận bài "Gởi nhạn" của nhà thơ Mộng Châu.

Năm 1935, ông đổi bút hiệu thành Lệ Thanh, rồi sau đó là Hàn Mặc Tử. "Hàn Mặc Tử" - cái tên ẩn chứa một linh hồn cô đơn, lạnh lẽo như chính cuộc đời và số phận của thi nhân. Cái tên ấy dường như đã báo trước những năm tháng cuối đời đầy cô đơn, lẻ loi trên đỉnh cao thơ ca của Hàn Mặc Tử.

Tuy cuộc đời ngắn ngủi nhưng Hàn Mặc Tử đã để lại cho đời một di sản thơ ca vô cùng phong phú. Thơ ông thể hiện nhiều cung bậc cảm xúc, từ lãng mạn, say đắm đến bi thương, tuyệt vọng. Những tác phẩm kỳ diệu của nhà thơ kiệt xuất này vẫn đang sống mãi với thời gian.

Như nhà thơ Chế Lan Viên từng nhận định: “Trước không có ai, sau không có ai, Hàn Mặc Tử như một ngôi sao chổi xoẹt qua bầu trời Việt Nam với cái đuôi chói lòa rực rỡ của mình”.

Thơ Hàn Mặc Tử về tình yêu lãng mạn, đau thương

Nói đến Hàn Mặc Tử, người ta thường nghĩ đến một thi sĩ của sầu muộn, cô đơn. Tuy nhiên, bên cạnh đó, ta cũng không thể phủ nhận một khía cạnh khác trong thơ ông, đó là những vần thơ tình nồng nàn, cháy bỏng, thể hiện khao khát yêu thương và hạnh phúc mãnh liệt.

Ngày mai xác thịt của người em,

Thứ tình yêu dấu trong bao đêm.

Thuỳ mị, nghiêm trang hay lẳng lơ...

Đắm nhìn tôi chọn cái đề thơ...

Tiếng thét bên ngoài xé đám mây

Mặt thành dọi lại đường lung lay

Ở trong trướng gấm còn lưu luyến

Tướng quân mặc giáp đứng bên sàng

Hồi trống sau lưng luôn thúc giục

Mau đem thân đến chốn sa trường

Tóc rối đường tơ thảm thiết chưa?

Khóc tớt, lê chân trôi nhạt phấn

Phen này ra trận được hay chưa?

Tiếng thét bên ngoài xé đám mây

Mặt thành dội lại dường lung lay

Ở trong trướng gấm còn lưu luyến

Hồn anh sẽ nhập trong luồng gió,

Là nghĩa thơm tho như ánh trăng,

Âm thầm trong áng gió băn khoăn.

Cả ngàn rung động bởi thương đau,

Lời thơ ngậm cứng không rền rĩ,

Thơ ở trong lòng reo chẳng ngớt,

Tiếng vang tha thiết dội khắp nơi.

Tình anh sao phải chứng mê say,

Van lạy không gian xoá những ngày...

Những ngày đau khổ nhuộm buồn thiu,

Những áng mây lam cuốn dập dìu,

Những mảnh nhạc vàng rơi lả tả,

Những niềm run rẩy của đêm yêu.

Anh đứng cách xa hàng thế giới,

Lặng nhìn trong mộng miệng em cười.

Em cười anh cũng cười theo nữa,

Nắng vàng con mắt thấy duyên đâu

Chiều xưa khúc nhạc nóng ran lên

Hiểu gì không ý nghĩa của trời thơ?

Của hương hoa trong trăng lờn lợt bảy

Hiểu gì không em hỡi! Hiểu gì không?

Anh ngâm nga để mở rộng cửa lòng,

Cho trăng xuân tràn trề say chới với,

Cho nắng hường vấn vương muôn ngàn sợi;

- Cho em buồn, trời đất ứa sương khuya,

Để em buồn, để em nghiệm cho ra

Cái gì kết lại mới thành tinh tú?

Và uyên ương bởi đâu không đoàn tụ?

Và tình yêu sao lại dở dang chi?

Và vì đâu, gió gọi giật lời đi?

- Lời đi qua một chiều trong kẽ lá,

Một mùi thơm mới nửa lừng sa ngã,

Trong đôi mắt mùa thu trong leo lẻo,

Ở xa xôi lặng nhìn anh khô héo.

Bên kia trời, hãy chụp cả hồn anh.

Hãy van lơn ở dưới chân Bàn thành,

Cho yêu ma muôn năm vùng trở dậy,

Náo không gian cho lửa lòng bùng cháy,

Và để cho kinh động đến người tiên,

Đang say sưa ở thế giới Hão huyền,

Đang trửng giỡn ở bên sông Ngân biếc...

Anh rõ trước sẽ có ngày cách biệt,

Ngó như gần, song vẫn thiệt xa khơi!

Lau mắt đi, đừng cho lệ đầy vơi.

Hãy mường tượng một người thơ đang sống

Trong im lìm, lẻ loi trong dãy động.

- Cũng hình như, em hỡi! động Huyền Không

Mà đêm nghe tiếng khóc ở đáy lòng,

Ở trong phổi, trong tim, trong hồn nữa.

Em cố nghĩ ra một chiều vàng úa,

Lá trên cành héo hắt, gió ngừng ru:

“Một mối tình nức nở giữa âm u,

Một hồn đau rã lần theo hương khói,

Một bài thơ cháy tan trong nắng dọi,

Một lời run hoi hóp giữa không trung,

Cả niềm yêu, ý nhớ cả một vùng,

Hoá thành vũng máu đào trong ác lặn.”

Đấy là tất cả người anh tiêu tán,

Cùng Trăng Sao bàng bạc xứ Say Mơ,

Cùng tình em tha thiết như văn thơ,

Ràng rịt mãi cho đến ngày tận thế.

Mùa xuân là đề tài quen thuộc trong thơ ca Việt Nam. Tuy nhiên, mùa xuân trong thơ Hàn Mặc Tử không phải là mùa xuân rực rỡ, tràn đầy sức sống như trong thơ ca truyền thống, mà là một mùa xuân mang đậm dấu ấn của tâm hồn thi nhân - một tâm hồn đầy u buồn, cô đơn và khao khát.

Trí đương no và khí xuân đương khỏe,

Nhạc đương say và rượu vẫn còn thơm,

Nên muốn cánh thuỷ tiên chưa dám hé

Trong phút giây trân trọng của linh hồn.

Tiếng pháo đi: bao nhiêu kinh cầu nguyện

Đều dâng lên cho đến chín từng mây.

Ta cho ra một dòng thơ rất mát,

Mới tinh khôi và thanh sạch bằng hương.

Trời như hớp phải hơi men ngan ngát,

Đắm muôn ngôi tinh lạc xuống mười phương.

Cả trời bỗng diêu diêu như báu vỡ:

Nên tiếng vang thầm dội đến thâm tâm,

Mà ta ngỡ đấng Tiên Tri muôn thuở

Giữa đêm nay còn đứng giảng Phúc Âm.

Tứ thời xuân! Tứ thời xuân non nước!

Phút thiêng liêng nhuần gội ánh thiều quang

Thiên hạ bình, và trời tuôn ơn phước

Như triều thiên vờn lượn khắp không gian.

Ta há miệng cho nguồn thơm trào vọt:

Đương thơ bay sáng láng như sao sa...

Trên lụa trắng mười hai dòng chữ ngọc

Thêu như thêu rồng phượng kết tinh hoa.

Ta cao ngâm giọng vô cùng thanh thoát

Khiến châu thân rung động thể tơ trăng

Toan ngất đi trong cơn mê khoái lạc,

Mẹ dấu yêu liền vội đến tay nâng...

- “Đây, thi sĩ của đạo quân Thánh giá

Nửa đêm nay vùng dậy để tung hô,

Để sớt cho cả xuân xuân thiên hạ

Hương mến yêu là lộc của lời thơ.”

Vì cả trời xuân tắm nắng tươi...

Hơi nắng dịu dàng đầy nũng nịu,

Sau rào, khẽ kiếm cặp môi tươi...

Môi tươi thiếu nữ vừa trang điểm,

Nắng mới âm thầm trước kết hôn,

Đưa má hồng đào cho nắng nhuộm,

Tình thay! Một vẻ ngọt và ngon...

Lá xuân sột soạt trong làn nắng,

Trầm ngán nghê bay trong lãnh cung

Xuân thơm bối rối ngọt vô cùng;

Ôi chao, Thánh thượng vô tâm quá,

Lòng thiếp buồn như một tấm nhung!

Pho sách quần phương lộ ý nhiều...

Ngoài kia xuân đã thắm duyên chưa?

Có người cung nữ nhớ thương vua...

Đừng ai nhắc nhở đến xuân trong;

Thiếp viết xuân trên mảnh lụa hồng...

Trời hôm nay bình an như nguyệt bạch,

Đường trăng xa, ánh sáng tuyệt vời bay...

Đây là hương quý trọng thấm trong mây

Ngời phép lạ của đức tin kiều diễm,

Câu tàn tạ, không khen long cả phiếm:

Bút Xuân Thu mùa nhạc đến vừa khi

Khắp mười phương điềm lạ trổ hoài nghi:

Cây bằng gấm, và lòng sông toàn ngọc!

Ở phương Nam mầu nhiệm biết ngần mô!

Vì muôn kinh dồn dập cõi thơm tho

Thêm nghĩa lý sáng trưng như thất bảo.

Ta chấp hai tay lạy quỳ hoan hảo,

Ngửa trông cao, cầu nguyện trắng không gian

Để vừa dâng vừa hiện bốn mùa xuân

Nở một lượt giàu sang hơn Thượng Đế.

Của phường trai mê mẩn khí thanh cao

Phượng hoàng bay trong một tối trăng sao

Mà ánh sáng không còn khiêm nhượng nữa;

Đương cầu xin học thơ ra đường sữa,

Ta ngất đi trong khoái lạc của hồn đau...

Trên chín tầng, diêu động cả trân châu

Dường sống lại muôn ngàn hoa phẩm tiết,

Nhịp song đôi: này đây, cung cầm nguyệt

Ướp lời thơ thành phước lộc đường tu

Tôi van lơn, thầm nguyện chúa Giê-su

Ban ơn xuống cho mùa xuân hôn phối,

Xin thứ tha những câu thơ tội lỗi

Của bàn tay thi sĩ kẻ lên trăng:

Trong bao đêm xao xuyến vũng sông Hằng.

Hoa xuân mơn trớn can tràng thuyền quyên.

Trời xuân vắng vẻ hương nguyên,

Sông xuân lặng lẽ con thuyền xa xa.

Tuổi xuân chất mãi tóc da đổi màu.

Tình xuân một khối ai sầu hơn ai?

Rượu xuân như gợi những lời nước non.

Khóa buồng xuân lại vẫn còn sầu xuân.